สาระน่ารู้เกี่ยวกับญี่ปุ่น: ที่มาของธรรมเนียมการให้ช็อคโกแลตในวันวาเลนไทน์ของญี่ปุ่น

<div> </div> <div><img align="right" hspace="10" src="http://www.j-campus.com/article/file/1006/01.jpg" style="margin:5px;" width="200" />การให้ช็อคโกแลตในวันวาเลนไทน์ เกิดขึ้นเป็นครั้งแรกที่ประเทศญี่ปุ่น โดยบริษัท Morozoff ที่เมืองโกเบ ได้ลงโฆษณาในหนังสือพิมพ์ฉบับภาษาอังกฤษ ชื่อ Japan Adviser เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พศ. 2479 เพื่อเชิญชวนให้มอบช็อคโกแล็ตแก่กันและกันในวันวาเลนไทน์  ซึ่งเข้าใจว่า การโฆษณานี้เป็นการโฆษณาแก่ชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ในแถบเมืองโกเบเป็นหลัก เนื่องจากในขณะนั้น ธรรมเนียมการมอบดอกไม้แก่คู่รักในวันวาเลนไทน์ แทบจะยังไม่เป็นที่รู้จักของชาวญี่ปุ่นเลย  แต่สำหรับการเริ่มรณรงค์ให้ชาวญี่ปุ่นรู้จักวันวาเลนไทน์นั้น น่าจะกล่าวได้ว่า เริ่มขึ้นใน พศ. 2501  คือ ในเดือนมกราคม พศ. 2501 ผู้จัดการฝ่ายขาย ของบริษัท Mary Chocolate ที่กรุงโตเกียว ซึ่งต่อมาได้กลายเป็น president ของบริษัท ได้รับ Postcard ฉบับหนึ่งจากเพื่อนที่กรุงปารีส จึงได้ทราบว่า ที่ยุโรปมีประเพณีการมอบดอกไม้ การ์ด หรือช็อคโกแลต ต่อกันและกันระหว่างคู่รักในวันวาเลนไทน์  <img align="right" hspace="10" src="http://www.j-campus.com/article/file/1006/02.jpg" style="margin:5px;" width="200" />บริษัท Mary จึงเกิดไอเดียที่จะนำประเพณีนี้มาเผยแพร่ในญี่ปุ่น โดยเลือกเฉพาะการมอบช็อคโกแลต ซึ่งเป็นสินค้าในธุรกิจของบริษัทโดยตรง  บริษัท Mary ได้ทำแคมเปญจน์ส่งเสริมการขาย ในเดือนกุมภาพันธ์ของปีเดียวกัน โดยวางจำหน่ายช็อคโกแลตในช่วงวันวาเลนไทน์ ที่ห้างสรรพสินค้า Isetan ซึ่งเป็นห้างที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งในกรุงโตเกียว เป็นเวลา 3 วัน  แต่ปรากฏว่าสามารถจำหน่ายช็อคโกแลตแบบแผ่น ได้เพียง 3 ชิ้น ชิ้นละ 50 เยน และจำหน่ายการ์ด ได้ 1 ใบ ใบละ 20 เยน รวมยอดขายใน 3 วัน เป็นเงินเพียง 170 เยนเท่านั้น  <img align="right" hspace="10" src="http://www.j-campus.com/article/file/1006/03.jpg" style="margin:5px;" width="200" />ในปีถัดไป บริษัท Mary ยังคงพยายามทำแคมเปญจน์นี้อีก โดยทำช็อคโกแลตเป็นรูปหัวใจ และสลักชื่อของผู้ให้และผู้รับลงในช็อคโกแลต พร้อมกับใช้ข้อความเชิญชวนว่า "เป็นโอกาสเพียงครั้งเดียวในรอบ 1 ปี ที่ผู้หญิงจะมีโอกาสเป็นฝ่ายแสดงความในใจให้กับชายที่ตนรัก" ซึ่งแตกต่างไปจากประเพณีเดิมที่เป็นการมอบให้ซึ่งกันและกันระหว่างคู่รัก  เหตุผลที่บริษัทพยายามชี้ชวนให้ผู้หญิงเป็นฝ่ายมอบช็อคโกแลตให้กับคนที่ตนรัก เนื่องจากคนที่เข้าไปจับจ่ายซื้อของในห้างสรรพสินค้า ส่วนใหญ่มักจะเป็นผู้หญิง และในช่วงเวลานั้น ก็เป็นช่วงที่ผู้หญิงเริ่มจะออกมามีบทบาทในสังคมมากขึ้น บริษัทจึงเล็งกลุ่มเป้าหมายไปยังกลุ่มผู้หญิง  แต่การทำแคมเปญจน์นี้ ก็แทบจะไม่ได้รับความนิยมเช่นเคย  ขณะเดียวกัน ในปี พศ. 2499 บริษัท Morinaga ผู้ผลิตขนมหวานรายใหญ่ของญี่ปุ่น ก็ทราบเรื่องเกี่ยวกับประเพณีวันวาเลนไทน์ของชาวยุโรป จากนิตยสารอังกฤษฉบับหนึ่ง  <img align="right" hspace="10" src="http://www.j-campus.com/article/file/1006/04.jpg" style="margin:5px;" width="200" />บริษัท Morinaga จึงได้เริ่มทำการสำรวจตลาดในปี พศ. 2502 และพบว่าชาวญี่ปุ่นที่ทราบเรื่องวันวาเลนไทน์ มีอยู่เพียง 3? เท่านั้น  ดังนั้น ในต้นปี พศ. 2503 บริษัท Morinaga จึงได้จัดแคมเปญจน์ ชื่อ "Valentine Gift Campaign" และลงโฆษณาในหนังสือพิมพ์และนิตยสารทั่วประเทศพร้อมกันในเดือนมกราคมและกุมภาพันธ์ เพื่อเชิญชวนให้ชาวญี่ปุ่นมอบช็อคโกแลต เป็นของขวัญแก่คนที่ตนรักในวันวาเลนไทน์  และในปีถัดมา บริษัทก็ได้จัดแคมเปญจน์แจกรางวัล ชื่อว่า "Morinaga Chocolate Valentine Gift" เพื่อมอบของรางวัลให้กับผู้ที่ร่วมชิงโชค โดยในปี พศ. 2504 มีผู้ส่งจดหมายร่วมชิงรางวัล 2 แสนคน และเพิ่มเป็นในปี 4.2 แสนคน ในปี พศ. 2505 ทำให้วันวาเลนไทน์เริ่มเป็นที่รู้จัก แต่ยังคงไม่ถึงกับขั้นที่เรียกว่าแพร่หลายมากนัก  ประมาณ 10 ปี ต่อมา สมาคมผู้ประกอบการช็อคโกแลตและโกโก้ของญี่ปุ่น ได้กำหนดให้วันที่ 14 กุมภาพันธ์ ของทุกปีเป็น "วันช็อคโกแลต" และบริษัทที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วน ได้รวมตัวกันประโคมข่าวเกี่ยวกับการมอบช็อคโกแลตในวันวาเลนไทน์  จนกระทั่งประมาณปี พศ. 2518 ธรรมเนียมการมอบช็อคโกแลตในวันวาเลนไทน์ จึงได้เริ่มซึมทราบเป็นส่วนหนึ่งในการดำรงชีวิตของชาวญี่ปุ่นมาจนถึงทุกวันนี้  ปัจจุบัน การให้ช็อคโกแลตในวันวาเลนไทน์ ได้แตกแขนงออกไปหลายรูปแบบ ได้แก่ <ul style="font-size: medium; line-height= normal; background-color: rgb(255, 255, 255); "> <li type="square">????? (Honmei choko) สำหรับให้ชายในดวงใจตัวจริง  </li> <li type="square">????? (Giri choko) สำหรับให้ตามมารยาท เช่น ให้กับหัวหน้าหรือเพื่อนร่วมงาน หรือเพื่อนที่โรงเรียน เพื่อแสดงความขอบคุณในสิ่งต่างๆ การให้ Giri choko ควรสื่อสารให้ชัดเจนไม่ว่าจะด้วยทางตรงหรือทางอ้อมก็ตาม ให้ผู้รับทราบว่า นั่นเป็นช็อคโกแลต "ชิ้นมารยาท" มิฉะนั้น อาจเกิดปัญหาเนื่องจากความเข้าใจผิดตามมาภายหลังมากมาย <img src="http://www.j-campus.com/article/image/green.gif" style="margin:5px;" />  </li> <li type="square">????? (sewa choko) สำหรับให้กับบุคคลที่มีพระคุณ  </li> <li type="square">?????? (Fami choko) สำหรับให้กับพ่อ พี่ชาย น้องชาย หรือญาติที่เป็นผู้ชาย  </li> <li type="square">???? (Tomo choko) สำหรับให้กันในระหว่างเพื่อนผ้หญิงด้วยกันเอง หรือบางครั้งจะเรียกว่า ????? (rezu choko) ซึ่งเป็นคำล้อ ตรงข้ามกับ Homo choko  </li> <li type="square">?????? (Go houbi choko) สำหรับให้กับตนเอง เพื่อเป็นรางวัลหรือเพื่อให้กำลังใจกับตนเอง  </li> <li type="square">???? (Gyaku choko) เป็นกรณีที่ฝ่ายชายจะเป็นฝ่ายให้กับฝ่ายหญิงในวันวาเลนไทน์  </li> <li type="square">????? (Homo choko) สำหรับผู้ชายให้กันเอง</li> </ul> <img align="left" hspace="10" src="http://www.j-campus.com/article/file/1006/05.jpg" style="margin:5px;" width="200" />ตามประเพณีของญี่ปุ่น เมื่อมีการได้รับของขวัญ ย่อมต้องมีการให้สิ่งตอบแทนกลับไป  จึงเป็นธรรมดาที่กลุ่มผู้ประกอบการลูกอมลูกกวาดและขนมหวานต่างๆ ย่อมหาโอกาสที่จะสร้างธรรมเนียมให้ผู้ชายที่ได้รับช็อกโกแลตในวันวาเลนไทน์ จะต้องให้สิ่งตอบแทนแก่ผู้หญิงกลับไปด้วยเช่นกัน  และแน่นอนว่า ย่อมต้องไม่ใช่การมอบสิ่งตอบแทนในช่วงเวลาเดียวกัน มิฉะนั้น จะกลายเป็นการรับจากฝ่ายหนึ่ง แล้วเอาไปมอบให้อีกฝ่ายหนึ่ง ซึ่งจะทำให้ยอดขายของผู้ประกอบการไม่เพิ่มขึ้น  ดังนั้น สมาคมผู้ประกอบการเหล่านี้ จึงได้กำหนดให้วันที่ 14 มีนาคม คือ 1 เดือนถัดจากวันวาเลนไทน์ ของทุกปี เป็นวัน White Day (หรือวัน Candy Day) คือเป็นวันที่ผู้ชายจะต้องมอบสิ่งตอบแทนกลับไปให้กับผู้หญิง  ในยุคฟองสบู่เฟื่องฟูสุดขีด ถึงกับมีการกำหนดกันเลยว่า จะต้องตอบแทนกลับไปเป็นมูลค่า 3 เท่าของสิ่งที่ได้รับ เล่นเอาผู้ชายแทบกระเป๋าฉีกไปตามๆกัน  แต่สมัยนี้ การให้ของตอบแทน จะให้ในระดับที่มีราคาสูงกว่าสิ่งที่ได้รับมาเล็กน้อยก็พอ  <img align="right" hspace="10" src="http://www.j-campus.com/article/file/1006/06.jpg" style="margin:5px;" width="200" />ธรรมเนียมการที่ผู้หญิงจะเป็นฝ่ายให้ช็อกโกแลตแก่ชายที่ตนรักในวันวาเลนไทน์ และธรรมเนียมการที่ผู้ชายจะให้สิ่งตอบแทนกลับในวัน White Day ตามสไตล์ญี่ปุ่นนี้ ปัจจุบันได้แพร่หลายไปในประเทศเกาหลีใต้ และไต้หวัน อย่างกว้างขวาง ตลอดจนในประเทศจีนบางส่วนด้วย  และสำหรับประเทศไทย อันเปรียบประหนึ่งสถานที่หลอมรวมประเพณีและวัฒนธรรมจากทั่วโลก ก็ย่อมจะไม่รอดพ้นจากธรรมเนียมดังกล่าวนี้ด้วยเช่นเดียวกัน  ที่มา : http://www.j-campus.com/ http://www.morozoff.co.jp/company_ir/history_index.html http://www.mary.co.jp/about/index.html http://www.morinaga.co.jp/recipe/sp/sp_02/tale.html </div>

Natui Officially (Japan) 2013-07-02 18:18:25 4044